Casco restauratie Eiffelgebouw en inbouw The Student Hotel Maastricht

Het Eiffelgebouw is een industrieel monument gelegen aan de Boschstraat in Maastricht. De drie geschakelde fabrieksgebouwen kwamen tussen 1928 en 1941 tot stand en maakten tot 2006 deel uit van de sanitairfabriek Koninklijke Sphinx. Het beeldbepalende gebouw is sinds 1996 een rijksmonument. Na een periode van tien jaar leegstand is het Eiffelgebouw afgelopen jaar gerestaureerd en verbouwd. Maastricht koos hierbij voor een eigentijdse en multifunctionele invulling van het Sphinxkwartier met behoud van het cultureel erfgoed.

Het uit zeven verdiepingen bestaande Eiffelgebouw ligt in het Sphinxkwartier, onderdeel van de wijk Belvédère. Het historische verleden van het gebouw is op speelse wijze zichtbaar gebleven in het hotel, in het interieur zijn diverse, ludieke verwijzingen naar de roemrijke sanitairfabriek van weleer te vinden In het gebouw bevinden zich 378 kamers voor studenten en daarnaast, in de koppen, enkele andere functies zoals loftwoningen en kantoorruimtes voor startende innovatieve en creatieve bedrijven. Op het dak is een rooftopbar gerealiseerd met uitzicht over de binnenstad. Dankzij die invulling moet er een plek ontstaan voor (internationale) studenten, young professionals, creatieven en vernieuwers waardoor het Sphinxkwartier een eigen, onderscheidend karakter krijgt.

Het gebouw heeft acht lagen boven maaiveld en is geheel onderkelderd. Het is een langgerekt gebouw, drie
traveeën breed en 38 traveeën lang. Op de begane grond zijn twee extra traveeën in de breedte. De totale bruto
vloeroppervlakte bedraagt ca. 33.000m2.

BAM is hoofdaannemer en verantwoordelijk voor zowel de gehele casco restauratie van het Eiffelgebouw als de inbouw van The Student Hotel (60% van het totale gebouw). De overige ruimten zoals de lofts en incubators zijn casco opgeleverd. Binnen dit project had BAM te maken met twee verschillende opdrachtgevers: WOM Belvédère voor de casco restauratie en The Student Hotel voor de inbouw van de studentenaccomodatie en alle bijbehorende voorzieningen. Daarnaast verworf BAM een tweejarig onderhoudscontract voor het complete casco inclusief de installaties.

Onder het herstel van het casco viel het restaureren en verbouwen van het bestaande gebouw voor bouwkundige, W+E-installatietechnische werkzaamheden, liftinstallatiewerkzaamheden, een glazenwasinstallatie en onderhoud. Hiervoor zijn werkzaamheden uitgevoerd zoals het schoonspuiten plafonds, wanden, vloeren, asbestsanering, betonreparaties, gevelisolatie en gevelstucwerk, nieuwe dakbedekking en dakisolatie, nieuwe kozijnen en restauratie gietijzeren kozijnen, brandwerend maken staalconstructie, nieuwe sparingen en dichten oude sparingen trappen en liftschachten en basisinstallaties.

Eén van de grootste uitdagingen tijdens de verbouw- en renovatiewerkzaamheden: “Dat we goed moesten omgaan met de constructieve geschiedenis van het gebouw. Dat werd zo’n tachtig jaar geleden gerealiseerd en in de loop der tijd zijn er de nodige veranderingen in uitgevoerd. Zo zijn er in het verleden bijvoorbeeld sparingen in de vloeren gemaakt en op andere plekken juist weer dicht gemaakt. Bovendien is het gebouwd in een tijd met een andere regelgeving – de vloeren waren bijvoorbeeld niet brandveilig – en met oorspronkelijk een industriële bestemming”, aldus projectleider Richard Klijnen.

Omdat er acht decennia geleden andere bouwtoleranties golden en de werking zijn invloed op het gebouw heeft gehad, was veel wat recht leek eigenlijk scheef. Ook waren diverse details anders dan op de oorspronkelijke tekeningen. Er was een pointcloud gemaakt. Uit deze pointcloud hebben we een doorsnede genomen op één meter boven vloerniveau zodat we de beschikking hadden over een goede plattegrond van de bestaande situatie. Door het toepassen van moderne materialen en onderdelen in een pand met veel afwijkingen is uiteindelijk alles maatwerk geworden.
Vanwege de monumentale status van het gebouw zijn waardevolle elementen aan het in- en exterieur behouden. Het gebouw heeft aan de buitenzijde grotendeels zijn oorspronkelijke karakter heeft teruggekregen. De authentieke gietijzeren kozijnen zijn op de bovenste twee verdiepingen gerestaureerd en teruggezet in de gevel. Achter deze gerestaureerde ramen zijn vervolgens geïsoleerde voorzetramen geplaatst om te voldoen aan de isolatie-eisen. Op de overige verdiepingen zijn nieuwe stalen kozijnen geplaatst met dezelfde roedeverdeling. De oude stalen kozijnen zijn vervangen door gelijkende nieuwe geïsoleerde modellen met isolerende beglazing. Het gevelstucwerk heeft dezelfde belijning als vroeger gekregen. In het gebouw is betonrot behandeld, zijn niet-noodzakelijke sparingen gedicht en nieuwe sparingen gemaakt voor trappen, liftschachten en techniek. In het interieur zijn de beton- en staalstructuur met balken en kolommen, inclusief verzwaarde kolomkoppen en de vloeren behouden. De aanwezige oude klei-mengkuipen in de kelder zijn nog steeds aanwezig. De technische ruimtes zijn om deze kuipen heen ontworpen. Ook de aanwezige graffiti is verwijderd door middel van abrassief cryogeen reinigen, reinigen met behulp van bevroren CO2. Daardoor is het patina behouden gebleven. Zo is de ‘feel and look’ van vroeger mooi gecombineerd met hedendaags comfort.

The Student Hotel is in september 2017 in gebruik genomen en is één van de blikvangers van het ‘nieuwe’ Sphinxkwartier. Het combineert eigentijds design met hoogwaardige hotelfaciliteiten. De werkzaamheden voor The Student Hotel bestonden uit o.a. het realiseren van 378 hotelkamers, incl. modulaire (prefab)badkamers en keukens, een gym, een bar, een bibliotheek, game area, lounges, workshop- en vergaderruimten, fietsenstalling, wasruimte en rooftopbar. The Student Hotel gebruikt 60% van het gebouw. Eén van de hoogtepunten van de locatie is de bijna 400 m² tellende rooftopbar met een indrukwekkend uitzicht over het oude stadscentrum met een zichtbare staalconstructie midden op het dak.

De modulaire badkamers zijn als geheel door de gevel naar de juiste etage gehesen. Hier werden ze in een transportframe geplaatst. In deze frames hingen ze min of meer vrij, zodat er van frictie geen sprake was. De frames zijn precies op maat gemaakt voor TSH, om de badkamers, met slechts enkele centimeters ruimte over aan de bovenkant, te transporteren naar de gemarkeerde plek op de vloer. Omdat de bouwvloeren zeer schoon waren, konden de badkamers snel en schadevrij op hun plek gezet worden.

Het bouwterrein en de bijbehorende logistiek waren zodanig ingericht dat er aan de zijde van de Boschstraat nauwelijks bouwactiviteiten plaatsvonden. De bevoorrading vond plaats aan de kant van de parkeerplaats (de westzijde) waarbij er een duidelijke afzetting was voor bouwverkeer. De Boschstraat bleef gewoon toegankelijk en de gebouwen eromheen bereikbaar. Leveringen werden just-in-time uitgevoerd. Er was een opstelplaats buiten het bouwterrein beschikbaar. Deze diende als hub en wachtkamer. De aan- en afvoer van materiaal en materieel vondt daarnaast plaats buiten piekmomenten in de binnenstad.

De omgeving werd maandelijks op de hoogte gehouden van onze werkzaamheden door middel van een digitale nieuwsbrief. Met de naastgelegen Pathé Bioscoop werd wekelijks overleg gevoerd.
Gedeelde vluchtroute met Pathé.

Tijdens het project zijn maar liefst zes mensen met een WW/PW uitkering ingezet in functies varierend van veiligheidsmedewerker/timmerman tot metselaar en bouwplaatsassistent. Zij maakten onderdeel uit van het projectteam en hebben er samen met het team voor gezorgd dat het werk volledig naar wens én op tijd kon worden opgeleverd. Tevens is een zestal leerlingen, dat een bouw- of betonopleiding volgde actief betrokken bij het project. Een geweldige kans om ‘een kijkje in de keuken’ te nemen en de nodige praktijkervaring op te doen. Een aantal deelnemers stroomde na de oplevering door naar de projecten ‘Restauratie Fort Willem’ en ‘Timmerfabriek’.

Eenmaal per maand verzorgde Athos Eet een lekkere, eerlijke, huisgemaakte lunch in opdracht van BAM voor de meer dan 200 medewerkers op de bouwplaats. Athos Eet Drink en Doet is een sociaal-maatschappelijke onderneming die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans bieden.